TÜRKİYE'NİN SURİYELİ GELECEĞİ

Başlığı atarken çok düşündüm Suriyeli Mülteciler mi, Suriyeli Geçici Korunanlar mı diye atsam diye. Sonunda kararı Türkiye’nin Suriyeli Geleceği diye atmakta karar kıldım. Nitekim Türkiye’nin bir dış politika gerçeği olarak Suriye politikası olmakla birlikte bir de dış politikadan iç politika haline gelmiş ve iç içe geçmiş bir Suriyeliler gerçeği bulunmaktadır. Bunun adına Mülteci politikası denmektedir.

            Mülteci terimi BM’nin yapmış olduğu tanımla "ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönmeyen veya dönmek istemeyen kişi"dir. Bu tanımdan yola çıkarak işin hukuki kısmına biraz eğilmek gerekmektedir. Yukarıdaki tanım aynı zamanda Türkiye’nin 1961 yılından beri taraf olduğu 1951- Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Cenevre Konvansiyonu’nun da tanımıdır. Yani Mültecilik, sığınmacılık terimi için tanımda belirtilen kriterlerden birinin gerçekleşmesi gerekmektedir. İkinci dünya savaşının etkisi, öncesinde ve sonrasında gerçekleşen kitlesel göçler bu konvansiyonun oluşma nedenidir. Bununla birlikte 1951 yılındaki bu konvansiyon bu sebepten iki kıstas getirmiştir. “Zaman ve mekân sınırlaması kıstası” Zaman kıstası gereğince, 1951 yılından önce gerçekleşen olaylar için mültecilik tanımı olarak kabul edilirken, sonrası için bu tanım uygulanmıyordu. Mekân sınırlaması ise Avrupa’dan gelen ve Avrupa dışından gelen olarak ikiye ayrılmıştı. 1967 yılında gerçekleştirilen New York protokolü ile ilk önce zaman kısıtlaması kaldırılmış daha sonra mekân kısıtlaması da kaldırılmıştır. Ancak New York Protokolü’nü 1968 yılında onaylayan ülke olan Türkiye zaman kısıtlamasını kaldırırken mekân kısıtlamasını şu ülkelerle birlikte devam ettirmiştir: Kongo, Madagaskar ve Monako.

            Türkiye böylelikle Avrupa’dan gelenler için Mülteci statüsünü kullanırken örneğin; Suriye’den gelenler için bu terimi Şartlı Mülteci şeklinde kullanmaya başlamıştır. Bunu da 1961’den beri yapmaktadır. Yani yabancılara dair kanun ve iç mevzuatımızda bunlara sığınmacı-mülteci yerine bu tabir kullanılmaktadır. Türkiye’deki iç mevzuat gereği Mülteci sayılmak için hem Avrupa’dan gelmek gerekecek hem de daha önemlisi tanımda belirtilen ırk, din, milliyet, belli bir sosyal gruba mensubiyet ve siyasi düşünceden dolayı zulüm görme korkusu olacaktır. Peki, diğer insanlar ülkesine geri mi gönderilecek? Tabi ki hayır bu insanlar da uluslararası hukuk gereği geri gönderme yasağı denilen ilkeyle gönderilemeyecek bu tarzda olanlara da koruma sağlanacaktır.

            Mültecilik, şartlı mülteciliğin bir başka şartı ise kişisel nitelikte olmasıdır. Yani toplu bir şekilde olmamasıdır. Peki, Türkiye’ye toplu bir şekilde gelen Suriyelilerin durumu ne olarak adlandırılacaktı. Buna da yine uluslararası hukukta geçici korunanlar denmektedir. 2014 tarihindeki Geçici Koruma Yönetmeliğinde Suriyelilerin durumu açıklanmış ve herhangi bir ayrımcılığa tabi tutulmadan geçici korunan statüsünde yer almıştır. Ancak tüm Türkiye’de kullanımda yine de Mülteci-Sığınmacı olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca yine Geçici Koruma Yönetmeliği’nin Avrupa versiyonunda bu tarih iki yıl ile sınırlandırılmıştır. Türkiye ise bu konuda herhangi bir tarih belirlememiştir.

           

Türkiye’nin geçici koruma ile ilgili olarak herhangi bir tarih belirlememesi ve bu konuda Avrupa tarafından eleştirilmesi, Geçici Korunanların, Mülteci olarak adlandırılması, Arap Baharı sonrasında Arap Baharından tamamen farklı bir hal alan ve diğer ülkelerin aksine savaş durumuna geçen Suriyeli insanlar için tamamen tüm dünya halkına örnek bir biçimde bir insan hakları argümanıdır. Nitekim 2011 Nisan ayında başlayan Suriye krizinde yine bu tarihte Türkiye’ye doğru 200-300 kişi ile başlayan göç dalgası şu an 2 milyonu bulmuş durumdadır. Ülke içerisinde ve diğer ülkelerle birlikte gerçekleşen göç dalgası 10 milyon civarında olurken bu geçmişten günümüze tüm dünyanın karşılaştığı en büyük göç dalgası olarak kabul edilebilir. Çünkü geçmişteki savaşlardan, iç çatışmalardan dolayı göç edenlerin sayısı bu rakamın çok altındadır. Bugün tüm dünyaya gelen Suriyeli sayısı yaklaşık 4 milyon civarında iken bunun yüzde ellisi Türkiye’de bulunmaktadır. Diğer büyük çoğunluk sırasıyla Lübnan, Ürdün, Irak ve Mısır’dadır. Peki, doğuya demokrasi getirme derdinde olan Amerika, Avrupa’da bu durum nasıldır. O bölgeleri hiç karıştırmamak daha iyi olmakla birlikte batı demokrasisi ve insan hakları sınıfta kalmıştır. Her ne kadar son zamanlarda dağdan taştan ses gelmeye başlamışsa da bu yine de çok cüzi bir miktardadır.

            Türkiye bu konuda batı demokrasisine insan hakları konusunda ders vermeye daha krizin başında başlamıştır. Suriyelilere kapısını açan Türkiye hem insanlığa hem de geleceğe yatırım yapmış ve Suriyelilerin gelecekte kadim dostu olma fırsatını elinden kaçırmamıştır. Ülkenin güneydoğu sınırında çadır kentler ve kamplar kurmuş, Gaziantep, Kilis, Adıyaman, Şanlıurfa ve Mardin gibi illerde yaşam alanları oluşturmuştur. Daha sonra Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nü kurarak yabancılar, mülteciler, geçici korunanlar konusuna ne kadar önem verdiğini göstermiş, yabancıların tüm işlemlerini bu yolla kolaylaştırmıştır. Ayrıca Geçici korunan kimlik belgesi ile Suriyelilere diğer yabancılara sağlanan kolaylıkları getirmiştir. Yine bu yolda harcanan para miktar olarak neredeyse dışarıdan yapılanın on katı civarındadır ki batının yaptığı yardım ancak 400 milyon dolar civarındadır.

            Türkiye’nin Suriye politikası içeriden ve dışarıdan eleştiri alsa da işin insan hakları boyutu çok önemlidir. Yapılmaya çalışılan her şeyden önce insanlık ve komşuluk gereğidir. Geçici koruma statüsünde olan Suriyelilerin farklı bir statüde ağırlanması bunun başka bir boyutudur. Nitekim Türkiye’nin tarihten gelen bağlılıkları Suriye ile olan ilişkilerin mihenk taşıdır. Eleştiriler noktasında Geçici Koruma Yönetmeliğine baktığımızda Geçici Korumanın şu sebeplerle sonlandığı görülmektedir: Geçici korunanın kendi isteğiyle Türkiye’den ayrılmaları, geçici korunanın üçüncü bir ülkenin korumasından faydalanması, geçici korunanın insani nedenlerle veya yeniden yerleştirme kapsamında gitmesi, geçici korunanın ölmesi. Bu kriterler bile Türkiye’nin eleştirilere rağmen insan haklarına verdiği öneme atıftır.

            Uluslararası İlişkiler bağlamında ise yarın yani gelecekte Suriye’deki iç savaşın sona ermesi, batının deyimiyle demokrasinin yerleşmesi sonucunda Türkiye’nin kucak açtığı Suriyeliler, burada dünyaya gelen insanlar ülkesine döndüğünde Türkiye’nin kardeş ülke olduğunu unutmayacağından bu insan hakları ölçütlü dış politika bir nevi geleceğe de yatırım olacaktır. Yani dış politika geleceğe yönelik geçmişle ilintili ve iç politikadan bağımsız bir politika değildir. Büyük fotoğrafı görmek çok çok önemlidir.

           

Peki, Suriyeliler politikası bağlamında herhangi bir süre kısıtlamasına tabi olmayan, ülkeden gönderilemeyen, ülke içerisinde demografik yapıya etki eden ve yeni bir nüfus birimi oluşturan bu insanların Türkiye’nin dezavantajına olmaması için neler yapılabilir? Bu konuda yer alan bu insanların temel sorunlarını çözmek, sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliğini arttırmak, Suriyelilerin akil insanlarından yararlanmak, dünya ülkelerinin katılımını arttırmak, eğitim, kültür camiaları ile hareket etmek gerekmektedir. Yine eğitim faaliyetlerine önem vermek gerekmekte ve bu konuda bir neslin heba olduğunu da gözden kaçırmamak gerekmektedir. Nitekim Suriye krizinin başlangıcından günümüze dört yılı aşkın bir süre geçmiştir. Bu insanların eğitim problemini çözmez isek geçicilik statüsü bir gün kalıcılık statüsüne dönüştüğü zaman eğitimsiz bir nesil meydana getirmiş oluruz. Veyahut bu insanlar kendi ülkesine döndüğü vakit kendi ülkelerini yönetecek kabiliyete erişemezler ve bu komşuluk ilişkimizden tutun da insan haklarına kadar büyük bir probleme gebe kalır. Hal böyle olunca da Batının Demokles Kılıcı üzerlerinden eksik olmaz.

            Unutulmamalıdır ki Suriye sorununun ne zaman biteceği meçhul bu sebeple ülkemizde yaşayan insanlara geçicilik değil de kalıcılık misyonuna göre entegre bir süreç uygulanmalı kalırsa kalır kalmazsa yine kalır parolası ile geleceğe de yatırım yapılmış olur. Bu insanlar gelecekte bir gün minnetle andıkları bu toprakların insanına gerektiğinde kucak açma erdemini de gösterecektir. Dünyada hangi ülkenin başına ne geleceği bilinmez önemli olan evrensel hukuku uygulamak ve insan olmak, insanca yaşamak ve de yaşatmaktır.

             

             

            

TERÖR VE TERÖRİZMLE MÜCADELEDE HALKIN KATILIMI

            Modern çağın savaşı olan terör ve bununla mücadelenin çok yönlü safhaları bulunmaktadır. Bu safhalar topyekün ele alınmazsa başarılı olmak mümkün değildir. Bu safhalarla mücadele ederken mücadele birimlerinden biri de halk ve halkın gücü olmaktadır.

            Terörle mücadele de halkın katılımı bu bakıma değerlidir hatta olmazsa olmaz bir safhadır. Ancak bu katılım istenilen düzeyde midir bu tartışma konularından biridir. Çünkü Terörün ilk hedefi halk olduğundan bu kimi zaman kolay olmamaktadır. Halkın propaganda gücüne karşı koyup, provakatif faaliyetlere cevap vermesi hayli zaman almaktadır ya da profesyonelce olmamaktadır. Hele şiddet çağında bu düzeni tahsis etmenin devlet gücüne dayandığı günümüzde halkın ihmal edilmesi bu işi biraz daha zorlaştırmaktadır. Çoğu zaman terörle mücadele konusunda halkın eğitimi ihmal edilmekte ve halk tarafında birinci öncelik haline gelmemekte, halkın ise bu işe müdahale etmemesi, devletin işine karışmaması görülen durumlar arasındadır.

            Devletin kamu düzenini ihdas ederken halkın eğitim düzeyine dikkat etmesi ve bu düzeye uygun çeşitli programlarla profesyonel bir biçimde halkı bilgilendirmesi ve mücadeleye ortak etmesi gerekmektedir. Bu mücadele tabi ki topla, tüfekle, taşla yapılan bir mücadele değildir. Sınırları belirlenmiş bir düzene sahip olan devlet zaten bu güce sahiptir ve gerektiğinde bu gücünü zaten kullanacaktır. Yani silahlı güç devlete aittir. Devlet dışında yer alan halkın silahlanması düşünülemez düşünülmesi dahi evrensel normlara ve insan haklarına aykırıdır. Devletin silahlı gücü terör örgütleriyle olan savaşını sürdürecektir. Halk mücadeleye olan tavrını, terör örgütleri ile arasına mesafe koyarak, ona destek ve prim vermeyerek, görüldüğü yerde herhangi bir örgüt mensubunu veya eylem istihbaratını devlet yetkilileri ile paylaşarak yani tabiri caizse elini taşın altına koyarak gerçekleştirecektir.

            Modern çağın felaketi terör ve terörizm hedef olarak iç çatışmayı alır. Hele etnik kavmiyetçilik üzerinden yürütülen bu program halkı karşı karşıya getirerek bunun üzerinden kazanım sağlar aslında büyük hedef ekonomidir. Zira ekonomisi yıpratılan bir ülkenin ele geçirilmesi çok daha kolay olacaktır.

Peki, çözüm önerileri nedir?

-Şiddet çağında şiddete müsamaha göstermeyip devletin mücadelesine katkı sağlamak.

-Etnik milliyetçilik üzerinden ırkçılığa müsamaha göstermemek.

-Demokratik tepkiler dışında herhangi bir toplantı ve gösteriye katılmamak.

-Tahriklere kapılmadan, yakıp yıkmadan ülke ekonomisinin ayakta durmasını sağlamak.

-Profesyonel bir birey olarak devlet birimleriyle irtibata geçerek terör eylemi yapabilecek kişileri ihbar ederek kamu düzenine yardımcı olmak.

Terör ve Terörizm ile mücadele profesyonel bir iştir. Bunun halk ayağı olmadan çözülmesi mümkün değildir. Halkın ise bütün tahriklere ve provokasyonlara mahal vermeden katılımı, şiddet çağında şiddetli tepkiler göstermeden mücadelenin silahlı ve güçlü ayağının devlette olduğunu unutmayarak, hissiyatıyla hareket etmemesi gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki halkın profesyonellikten uzaklaşarak hareket etmesi devletin işine yaramak yerine bilakis işini zorlaştıracaktır.

             

           

SOKAK ARKADAŞLARI

Sokak lambası ve altında bir köpek

Sabah ezanını bekler köpek haykırmak için

Bir ben var onları izleyen bir de sokak

Bizler sokakta birer arkadaş

Aynı dili konuşmayız belki

Lakin anlaşmak için gönül dili yeter bize

Birimiz mesken tutar birimiz ise aydınlatır sokağı

Birimizde ise onun yılmaz bekçiliği

Aslında üçümüzde yalnızız

Ne kadar arkadaş olsak da

Birimizin canı yok birimizin fikri

Birimizinse firarda ruhu

Bizimkisi birlikte yalnızlık

Yalnızlığın içinde beraberlik

Birbirini izleyen üç varlık

Garip arkadaşlığımızda yokluk

Sokak lambası, sokak köpeği ve sokak çocuğu

Hepsinin başında bir sokak

Bizler yolun sonunda toprak

Üç arkadaş şimdi ne yapsak

SERSERİ (1967) VE YALNIZLIK

Serseri filmi, 1967 yılına ait, başrollerinde Sadri Alışık ve Sema Özcan’ın oynadığı, Senaryosu Safa Önal’a ait, Prodüktörlüğünü Berker İnanoğlu’nun üstlendiği ve Yönetmen koltuğunda O.Nuri Ergün’ün oturduğu dönemin güzel bir Halk sineması örneğidir. Filmin adından da anlaşılacağı üzere Serseri burada Sadri Alışık’ın hayat verdiği Kazım isimli karakterdir. Ancak burada Serseri kelimesi tipik manada oturtulmuş bir deyim değildir. Filmin genel perspektifinde Kazım’ın yalnız bir adam olmasından ötürü bu isim seçilmiş olsa gerektir. Zira Kazım yalnızlık içerisinde kendi iç bunalımıyla meşgul bir adamdır. Kazım, filmde balıkçıdır. Lakin aksi, selamsız ve kendinden başka kimseyle muhabbet kurmayan bu adamın işleri de rayında gitmez. İnsanlar tam da bu sebepten Kazım’dan hep şikâyetçidir. Bitirimler Meyhanesi Kazım’ın uğrak yeridir. Her akşam balıklarını satar satmaz geldiği bu yerde yine selamsız, sabahsız ve muhabbetsiz takıldıktan sonra evine gider ve insanların selamına bile kulak tıkar. Bir gün tan yeri ağarırken balıktan döndüğü vakit o küçük kulübesinin önünde mehtabı seyreden kör bir kıza, Zeynep’e (Sema Özcan) rast gelir. İlk önce ne işi olduğunu sorar. Sonra kör olduğunu anlayınca ona yardım etmek ister ve kolundan tutup Bitirimler Meyhanesine dalar. Burada önce yaşlılardan sonra evli ve çocuklulardan yardım dilenir. Ancak beklediği karşılığı bulamaz ve Zeynep’i ortada bırakmayarak fakirhanesine götürür. Burada Zeynep’in hayatta kalan son yakınını da kaybettiğini ve kimsesiz kaldığını öğrenir ve yarın karakola başvurmasını salık verir. Zeynep ise yarın gideceğini söyler fakat ertesi gün hiçbir yere gidemez. Kazım ise bir sonraki gün onunla balığa çıkar ve balık satar. Zeynep, Kazım’a insanları sevmediğini, bunu anladığını söyler. Kazım ise, onların da kendisini hiçbir zaman sevmediğini zaten kendi kendine de yettiğini söyler. Kazım 40’lı yaşlarda hiç evlenmemiş bir adamdır, Zeynep ise henüz 30 yaşında bile değildir. Zeynep’in kör olmasına rağmen çok güzel olması ve beraber kalmaları dedikodulara sebep olmuş zaten Kazım’ı hiçbir zaman sevmeyenler bu işi karakola kadar aksettirmişlerdir. Kapıya dayanan polis sonrasında sinirlenen Kazım bitirimleri basar ve ortalığı dağıtır. Zeynep’i de özür dilediler, anlaştık diye oyalar. Kazım bu arada Zeynep’e âşık olmuştur. Ancak yaş farkı, Zeynep’in güzel olması ve kendisine sığınmasından dolayı bunu kendisine yediremez ve aşkını açıklayamaz. Kazım bu aşkın etkisiyle değişmiş, balık satarken bağırmaya, eve erken gelmeye ve gülmeye başlamıştır. Bir nevi yalnızlığını unutmuştur. Hatta kumarda dahi kazanmaya başlamıştır. Bu arada Zeynep’in en sevdiği şey ise Kazım’ın kendisine ud çalarken şarkı söylemesidir. Bir gün Kazım, Zeynep’in gözünün açtırılabileceğini öğrenir ve Zeynep’in doktoruna başvurur. Doktor onbeş bin karşılığında tekrar görebileceğini söylediğinde Kazım yıkılır. Zira bu parayı bulmak kendisi için imkânsızdır. Çareyi Bitirimler Meyhanesinin kasasını patlatmakta bulur ve kasadan onbeş bin alarak soluğu doktorun yanında alır ve parayı verir. Sonra Zeynep’e müjdeyi vererek yanından ayrılır. Bir sonraki durağı bitirimlerden tek arkadaşıdır (Süleyman Turan). Ona soygun yaptığını ve teslim olacağını söyler.  Kendi gibi yalnız olan arkadaşına kendi yerine geçip, gözleri açıldığında Zeynep’le evlenmesini ve buralardan gitmesini söyler. Arkadaşı önce bunu kabul etmez. Ancak Kazım’ın ısrarıyla ve onun daha genç olduğunu, Zeynep’e daha layık olduğunu, Zeynep’in kendisini sevmediğini, onun ortada kalmasını istemediğini söylemesiyle kabul eder. Zeynep’in gözlerindeki bandaj sökülmeden son bir kez onu gören Kazım, hastane önüne gelen polise teslim olur ve hastane odasında elinde Zeynep’in en çok sevdiği ak güvercinle Kazım olarak arkadaşı girer. Zeynep gözleri açılınca ilk onu görür ve elindeki güvercinden ötürü bunu ancak Kazım düşünürdü der ve onun boynuna sarılır. Beraberce Kazım’ın fakir kulübesinin önündeki kıyıya geldiklerinde Zeynep, Kazım’ın üzerinde Zeynep yazan kayığını görür ve dönerek Kazım nerede diye sorar. Arkadaşı buradayım der ancak Zeynep daha ilk görüşümde senin Kazım olmadığını anladım der. Senin ne kokun, ne sesin Kazım’a benziyor, ud çal dedim kaçtın, bitirimlere götür dedim götürmedin lütfen beni Kazım’a götür der.  Ve Kazım’ı çok sevdiğini, gözlerinin açılmasını dahi bir tek Kazım’ı görmek için istediğini ifade eder. Bunu öğrenen arkadaşı Kazım’a olan yeminine rağmen Zeynep’e her şeyi anlatır ve sevenleri kavuşturmak ister.

Ve son sahne... Zeynep hapishaneye geldiğinde Kazım çok şaşırır ve Zeynep’in Kazım Kazım bağrışmalarına karşılık ben Kazım değilim dediği esnada arkasından Gardiyan’ın tok sesi duyulur; burada senden başka Kazım var mı? Çaresiz kabullenir ve Zeynep’in kendisini çok sevdiğini, bir ömür boyu onu bekleyeceğini duyar. Bekle o zaman geleceğim der ve film sona erer.  

Yalnızlığın, sevginin bu kadar güzel anlatıldığı sayılı filmlerden biridir Serseri. Bir sahnesinde insanların kötü, anlayışsız ve zararlı olduğundan dem vurarak yalnızlaştıran kişiliğinden bahseden Kazım karakteri neden aksi, neden yalnız olduğunu da açıklar ve insanların sahte sevgisinden söz eder. Dolayısıyla zaten kimi kimsesi olmayan karakter insanların da yozlaşmış kişiliklerinden bunalıp kendi kabuğuna çekilerek tek başına bir hayata kendisini mahkûm etmiştir. Onu kendisine getiren, sevmeyi öğreten ve bu sevgiyi öğrendiğinde yaşamında bariz bir mutluluk farkı oluşturan gözleri görmeyen ancak gönül gözü açık Zeynep karakteri olmuştur. Safiyane, birbirinden habersiz, kötülükten uzak bir şekilde beden temasının dışında gönül gözüyle birbirini seven karakterler filmin sonunda parmaklıklar ardında da olsa vuslatın heyecanını yaşamışlar ve izleyiciye yaşatmışlardır. Filmin zenginliğini sağlayan enstantaneler olan ud, ak güvercin ve niyet teması ayrı bir öneme sahiptir. Kısacası siyah beyaz olan bu filmde renksizliğin içinde senaryosuyla, yönetimiyle, konusu ve nihayet oyunculuk kalitesiyle üzerinden değil 50 yıl 150 yıl geçse de insanın duygu bağlamında alabileceği çok şey bulunmaktadır.

İyi ki varsın Yeşilçam...  

RİSALETÜ'N TESBİHAT

Harkail, çıktı aşka

Döndü baştanbaşa

Üç bin sene uçtu sekiz bin kanadıyla arşa

Yine ulaşamadı bir türlü aşka

Hak, tuttu kaldırdı bitkin olmak yok aşka

Kuvvet verirse nefesiyle

Harkail, olur başka

Menzil yenilenir tekrar yola çıkmak aşka

Üç tekrar bir tek nefes

Arşa doğru dokuz bin sefer

Velâkin arşın yalnız bir ayağına değinmek

Dolaşamaz tüm âlemi zinhar acziyet

Arşı perdeler bin perde nur, bin perde karanlık

Melekler yanmasın deyi perdeler durur

Saf saf yetmiş bin melek

Hakka değin tespihe vurur

Sonra bir titreme alır arşın melekleri

Başı inci, bedeni altın, gözleri yakut yılan edince hakkı tespih

Eğer sarının tespihine edilse taltif

Yeryüzü an’da olur ters yüz

Arş melekleri korkutur gökyüzününkileri

Göktekilerse ürkütür cisimcileri

Korkmak şöyle dursun onlar tespih de bir

Kimi rükûda kimi secdede kimi kıyamda bir

Meleklerin de peygamberi olur belki

Olmaz mı? takdir bu neden olmasın

Surun hâkimi İsrafil’in mührü

Yeri göğü neden vurmasın

Cebrail an’da gelir kanatlarıyla

Altı yüzden saçaklarıyla

Mikail’in nuru yetişir kardan adamlarıyla

Her tanesinde rahmet getiren sularıyla

Nur tanelerini getiren melek

İstirahata çekilir kıyamete dek

Marifet İbrahim Hakkı’ya selamet

Sanma ki bizimkisi garabet

Azrail emrinde bilinir gazap hep

Hâlbuki değildir bundan ibaret

O’nun rahmet tecellisi meleklerine de sirayet

Dört melek peygamber tespihten azamet

ÖLÜMÜN TERENNÜMÜ

Siyah simsiyah bir geceydi

Günah hiç bu kadar zevkli değildi

Kararan gecenin bir ucunda ben

Bir ucundaysa sevap kırıntıları vardı

İliklerime işleyen bu nefes

Ölümden önceki en tatlı dokunuş

Yavaş yavaş, ağır ağır ve sessiz

İnsanlar seslerden habersiz

Ilık nefesim gayretsiz bir rüzgâr

Gecenin gürültüsüne konar

Kulaklar onunla dolar

Lakin kulakları kim takar

Tıkanmış bir kir topuyla bu kulaklar

Açmaya gücü yeter mi ezanlar

Gecenin en karanlığında insanlar

Ezana değil kıyamete koşar

Kıyamet kopmuş habersiz

Hem de almadan yanına bensiz

Nereye diyene sessiz

Gelmem diyene çaresiz

Bir uğultu kopar seslerden, gecelerden

Rüzgâr kıskanır elbet! Neden?

Gelen yağız atlı ötelerden

Vaktidir der kalk hazırlan gaipten

Sonra yine yarı ölüm halinden

Bu da değil, yine olmadı ölümden

Rüyalardan, hayallerden her ikisinden

Sıyrılmadı günahtan, geceden, bedenden

Artık gelecekse gelsin nereden

Kopacaksa kopsun tepeden

Alsın götürsün beni buradan

Hayatın bittiği noktadan

Sonunda oldu!

Terennüm ederken ölümü; saçlara aklar kondu

Meçhulden gelen kır atlı

Nokta nokta işlenen yerine oturdu

BU SAVAŞTA KİM HAKLI-OKUMADAN İMZALAMAYIN

Gece yarısı bombalı araçla PKK’lı teröristler tarafından Çınar İlçe Emniyet Amirliği’ne ve Polis Lojmanına bir saldırı yapıldı.

Saldırıda 1 polis şehit oldu.

Şehidin 5 aylık kızı vefat etti.

1 yaşında bir bebek vefat etti.

5 yaşında bir çocuk vefat etti.

 Ardında 2 yaşında yaralı bir yetim ile yaralı bir polis eş bırakan bir anne vefat etti.

 Kısaca 6 vefat, 39 yaralı.

 Şimdi asıl soruya gelelim bu savaşta kim haklı?

Eski devlet geleneğini bırakarak, PKK ile Kürt halkını, ayrı tutup bir yandan PKK’ya karşı mücadelesini tüm çabasıyla, onu bitirmek adına sürdürürken bir yandan da Kürt halkına, Doğu’ya, Güneydoğu’ya yatırımları, iş sahalarını, yolları, havalimanlarını, ödenekleri, maaşları, kalkınmayı, devlet eliyle televizyon kanalını, Kürt Enstitülerini, Araştırma Merkezlerini götüren ve her türlü diyalog kapısını açık tutan ayrıca etnik kültürüne bakmaksızın kadrolarında yer veren DEVLET Mİ?  

Yoksa arkasına aldığı adı lazım olmayanlardan oluşan dış güçlerin her türlü, lojistik, psikolojik desteğiyle bu ülkede 40 yıldır her türlü kirli savaşı yürüten, üyelerinin insan yerine dahi konmadığı, yukarıdaki saldırıdan binlercesini yapmış, bebek, çocuk, genç, yaşlı, Kürt, Türk demeden herkesin kanına giren, güç yetirdiğinin ırzına geçen, laf bilmez, söz dinlemez stratejisi dahi belirli olmayan, nereden yönetildiği bilinmeyen, emir komuta kademesi bile belirsiz ve çelişkili talimatlarla yürütülen, aldığı dış ve iç destek olmadan ayakta kalması imkansız olan, yönetimlerine değil bir devlet bir kasaba verseniz iki gün yönetmekten aciz olan, sadece ve sadece işi vurmak, yıkmak, parçalamak ve öldürmek olan, yönetim kademelerinin de üstünde farklı milletlerden kişilerin hüküm sürdüğü, karşısındaki bir devlet görevlisinin canına karşılık 50 Kürt vatandaşının canına kıymayı göze alan, bunu da savaşın bir parçası olarak gören, asıl gayesi Kürtlerin hak mücadelesi olmayan aslında bölüp, parçalayıp sonra da yutmayı hedefleyen bir canavarın kuklası işlevi gören bebek katili PKK mı?        

Devletin eski devlet olmadığı, ülkenin terör örgütleriyle mücadelesini başta PKK olmak üzere yürüttüğü, iyi niyetli ve bu mücadelenin ruhuna uygun olarak her yolu denediği günümüzde, PKK terörü ile her alanda mücadele edilirken yine belirttiğim gibi PKK’nın kullandığı Kürt halkının bütün ihtiyaçları devlet tarafından herhangi bir ayrımcılık gözetilmeden yerine getirilmektedir. Ya PKK ne yapmaktadır? Tabi ki her fırsatta bombalamakta, yakmakta, yıkmaktadır. Yapılan bir baraj inşaatında, bir havalimanı inşaatında, bir yol inşaatında kamyonları yakmakta, işçileri kaçırmakta, tehdit etmekte ve tesisleri yağmalamaktadır. Çünkü istedikleri; oluşturduğu boşluğu, yatırımsızlığı devletin doldurmamasıdır. Kürt halkının cahil kalmasını bizatihi kendileri hedeflemekte bizatihi kendileri devlete düşman etmektedir.

Devlet oralarda şimdi ne mi yapıyor?

PKK ve onun arkasında daha nice bilinmeyen çeşitli yapı, güç ve devletlerin ajanları ile mücadele eden Türkiye Cumhuriyeti Devleti; bu bölgelerde savaşırken, kadına, çocuğa, bebeğe el sürmüyor onları katletmiyor. Bilakis onların PKK’dan kurtulmaları için onlara güvenli bir alan açıyor. Onların güvenliği için tamamen iyi niyetli bir şekilde sokakta hedef olmamaları açısından hukukta da yeri olan sokağa çıkmama tedbirlerini uyguluyor. Haklı mücadelede yetkisini aşıp usulden sapanı da cezalandırıyor.

Peki ya PKK ve onun destekçileri ne yapıyor?

Her türlü kirli savaş ve senaryo ile devleti bölmeye ve onu parçalamaya çalışırken her türlü propagandayı da devleti yıpratmak adına yürütüyor. Devletin vatandaşını koruma adına aldığı tüm tedbirleri propaganda malzemesi yapıyor.

Bugün bir takım dış güçler ve PKK Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne bu şekilde kafa tutarken dediğimiz gibi propaganda faaliyetleri ile de devlet güçlerinin moralini bozmaya çalışırken, halkta da propaganda oluşturmaya çalışmakta ve kendisine destek alanı bulmaya çalışmaktadır. Bunlar etkisini de bir şekilde göstermektedir. Çünkü devletin haklı mücadelesine katılım içeride az olmaktadır. Böyle olunca da birtakım ‘Oluşumlar’ devleti katliam ile suçlayıcı ve PKK’ya propaganda sağlayıcı metinler imzalamaktadır. Peki, bu metne imzasını atanlar, en azı doktora seviyesine gelmiş olanlar acaba düşünmezler mi devlet mi bebek katili, PKK’mı? Yoksa kendileri iyi niyet göstergesinden uzak bir şekilde devletin şu an ki görüntüsünü suçlayacak kadar kötü niyetli mi? Eğer iyi niyetlilerse ve gerçekten savaşın bitmesini istiyorlarsa, gerçekten barışın gelmesini istiyorlarsa kimilerinin uzmanlık alanında yazdığı gibi devletin tanımı okunmalı, imza atılan metne dikkat edilmeli ve şu öneriye kulak verilmelidir.

            BU SAVAŞTA KİM HAKLI? OKUMADAN İMZALAMAYIN.

            NOT: Sultanahmet Meydanında patlayan bomba ile yabancı uyruklu 10 kişi vefat etmiş, 15 kişi ise yaralanmıştır. Saldırının Daeş tarafından yapıldığı açığa çıkmıştır. Ancak bu olayla ilgili şüpheli olarak canlı bombadan ayrı 3 yabancı devlet vatandaşı gözaltına alınmıştır. Bu 3 kişinin terörle bağlantısı uyruğundaki devlet tarafından da teyit edilmiştir. Zamanlaması ve bu şekilde cereyan etmesi manidar olmakla birlikte terör örgütlerinin hedefindeki ülkemiz ve ülkemizin yetkilileri DAEŞ’in de piyon olduğunu belirtmiş ve arkasındaki gücü ortaya çıkartacağız açıklamasında bulunmuştur. Olayların tümüne aynı pencereden bir de siz bakın.

            NOT: OTURDUĞU KOLTUKTAN YAZMADI. BÖLGEDE YAŞADI, GÖRDÜ VE YAZDI.

O BENİM İŞTE

Biraz kül biraz duman o benim işte

Biraz kül biraz duman ne güzel demiş Ümit Yaşar Oğuzcan,

O benim işte...

İnsan bu hayatta kaç kere dertlenir kaç kere ölür ölürken kaç kere tekrar dirilir?

Kader insan hayatına kaç kere aynı senaryoyu sunar?

Ya da insan kaç kez aynı yerden vurgun yer?

Kelimeler bazen kifayetsiz kalır bazen insan sadece susar

Dimağında bir yutkunma kertesi kalır sonunda

Bir de damlayan tek pare gözyaşı

Ne güzel demiş Ümit Yaşar Oğuzcan biraz kül biraz duman

O benim işte...

MUTLAK DEĞER

Mutlak bir değer gibiyim dostlar

Aslında gördüğünüz ben değilim

Görünen tarafım ayracın dışındakiler

İçindeyse artılar ve eksiler

Artılar zaten artılar

Eksilerse içerdekiler

Dışarıya çıkanlar yalancı sayılar

Reel, rasyonel dışarıda hep kardeşler

Mutlak bir değer gibiyim dostlar

Görünenin ardında negatifler

Ayracın altında gerçek bir yüz

Değerler hep eksilen bir cüz

Bazen çözüme muhtaç denklemler

Bazen değer verilmekle çözülmeyen sorular

Duvarlar gibi eksiyle çevrili yığınla sayılar

Reel, rasyonel sonrası mutlak değerler

İki yüzüm birbiriyle cenk eder

Eksiler, artılar topla sıfıra gider

Aradaki ayracı görmesek eğer

İçimdeki buhrana mutlak değer

MEHMET GİBİ SEVMEK

İnsanın sevmesi için Mecnun olup çöllere mi düşmesi gerek

Ya da Ferhat olup dağları mı delmesi

Veya Kerem gibi dağlanması mı gerek

İnsan Mehmet gibi emeksiz sevemez mi?

Emek vermek zaten sevmek değil midir?

İnsan gönlünü açınca sevmeye zaten acı çekmeye baştan razı değil midir?

Cevabın soruda saklı olduğu bir eylem değil midir sevmek

Ya da soru işaretlerinin gereksiz olduğu bir nokta.

Mehmet gibi sevmek benzemez öncekilere

Mehmet gibi sevmek ne düşmektir çöllere, ne dağları delmektir ne de dağlamaktır gözleri

Mehmet gibi olmak sevmektir sebepsiz, hoyrat ve delicesine

Acı çekerken gülmek, gülerken acı çekmek

Mehmet gibi olmak diyorum azizim bir Leyla, bir Şirin, Bir Aslı olmadan da sevebilmektir

Bazen bir kuşu, bazen suyu, bazen de havayı sevmektir

Mehmet gibi olmak görmeden de sevebilmektir sevmeyi yaratanı

Sonunda Mehmet de mühim değildir azizim

Mühim olan Mehmet’i Mehmet yapandır.

 

MECZUP

Saydınız mı kaç gün olmuş ben benle vedalaşalı

Ben saydım;

Birkaç asır yahut çeyrek saniye

Sanmışım saydığımı aslında boşa devriye

Saydığımı sandığım ben değilmişim

Onlar ben değilmiş ben onlarmışım

Onlar da kimmiş diye sorarsan

Hani saydıklarım var ya işte; keçiler

Çekinmeyin söyleyiverin

Bu adam delirmiş deyiverin

Nasıl olsa bir gün dönüp gidiverin

Yeter ki giderken benliğimi de götürüverin

Olmuyor saymakla bile dolmuyor

Kafaya vuran tokmaklar bir an bile durmuyor

Kapının açılmasını ısrarla bekliyor

İçeriden bir ceviz kabuğu hoş geldin diyor

Ben benin içinde bir ben

Benlik ise kaybolmuş bir ten

Tende ne arar ben

Aslolan ben değil ‘sen’

Tokmağın aralarken kapıyı

Kırmış cevizin kabuğu

Tutmaz ki kırılsa kabuk

Ne tutkal ne de bir zamk

Aklın kaybetmiş zahir

Kaybedilen çöllermiş batın

Gördün mü nereye varmış gafil

Boşuna dememiş şair delilik vehminden üstün

Benlik gitmezse candan

Şenlik akmaz kandan

Hu deyince andan

Rahmet akar Haktan

KAFAMIN İÇİNDE BİR BEN

Kafamın içinde bir ben

Ben miyim bilmem

Sürekli konuşur

Benimle mi uğraşır

İçimde müphem bilmeceler

Cevabı yine onun içindeler

İçindekiler kısmı şüpheler

Şüphelerin uğrak noktasıysa iblisler

Sorular çok cevaplar çok

Çoklar için son yok

Nihai noktası birçok

Kafa kâğıdı kırık bir ok

Görünmez bir ebleh bakış

Behemehâl bundan kaçış

Bir tarafta şüpheli yakış

Bir tarafta rahmetli akış

Kafamın içinde bir ben

Bir ben değil senden

Senden ondan öbüründen

Sonunda geçti kendinden

HÜZÜNLER KULÜBESİ

Sevmekten yanan gönül ahzan hanelerse viran

Viran hanenin içi dört divan

Divanın birinde Fuzuli düzahı

Düzah’ın karşısındaysa Vehbi’den gam-ı hicran

Muhibbi duyar beytü’l  hazen’e himmet

Beytü’l hazen’de ise vardır Yusuf’a hasret

Ol Yusuf kuyuda

Yakup ise ağlamaktan na-bina

Kul beşer olup şaşınca

Baba yüreği kalıp bir başına yaşınca

Duvarlar dile gelince

Külbe-i ahzen oluverdi kendince

HİÇLİK

Hiçlik altı harf, bir de nokta koy sonuna

Yedi yetmez, süslemektir niyetim dersen, tırnak getir iki yanına

Yetmiş yetmemiş de hiçlik olmamışsa, var git yoluna

Gireceksen bu yola, gelme nefsi oyuna.

GÜNEŞE HASRET

Yeryüzü bulanık bir günah

Gökyüzü puslu bir sabah

Bulutlar arkasına saklanan güneş

Hiddetinden sanırsın ateş

Günah ve dua

Biri kızdırır aydınlığı

Öteki set çeker yakmasın deyi yaratığı

Biri harmanlar kızılı öbürü paklar ışığı

Günaha alınan güneş

Günahsız bulutlara eş

Olmak ister isen kardeş

Binerken bulutlara sinesini deş

Güneşe hasret kuşlar

Aydınlık çehresini arzular

Kapıyı açtığında bulutlar

Vuslata erer âşıklar

BİRLİKTE YAŞAMA KÜLTÜRÜ VE AŞURE ÖRNEĞİ

Aşure genel olarak su, buğday, şeker, fasulye ve pirinç’ten yapılır. Yörelere göre değişiklik göstermekle birlikte içerisine ceviz, fıstık, fındık, nar vs. gibi malzemeler konur. Peki, bu malzemeler hep birlikte karıştırılarak mı yapılır? Tabi ki hayır. Önce bu malzemeler güzel bir şekilde kendi öz kaplarında pişirilir ve hepsinin kendine has tadı oluşturulur sonra ise bunlar birbirine karıştırılarak mükemmel bir ahenkle o güzel tatlı olan Aşure meydana gelir. Her lokmasında içerisindeki malzemelerin tadını hem ayrı ayrı alırsınız hem de bu malzeme birlikteliğinin farkı ile bu toplamın tadına doyarsınız. Aşure Muharrem ayının 10. gününe denk gelen Nuh Büyük Tufanı sona erdiğinde elde kalan malzemelerle yapılmış bir tatlıdır. Bu tatlı geçmişten günümüze Türkler, Ermeniler, Rumlar ve birçok millet tarafından yapıla gelmiştir. Sünnisiyle, Alevisi bu tatlıyı kendi usüllerince yapmıştır.

Aşure tatlısı kendi kendine oluşmadığına göre, özellikle Allah’ın özel bir tarihe bahşettiği o günde bir peygamberi Hz. Nuh (a.s) vasıtasıyla göndermesi bizlere apaçık bir mesaj olsa gerektir. Bu mesaj Veda Hutbesinde Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) tarafından da tekrar iletilerek “Arabın Arap olmayana üstünlüğü ancak takva iledir.” Yani sizin Arap olmanız ve benim Arap olmam bir üstünlük değildir. Ben tüm insanlığa gönderildim mesajlarım tüm insanlığadır. Üstünlük ancak Allah’ın gösterdiği doğru yolda yürümek iledir. Derken burada da her türlü ayrımcılığı yasaklamış ve birlikteliğin önemine değinmiştir. Bugün insanların kendi yaratılışında herhangi bir müdahale yeteneği yokken yani ırkını, cinsini, atasını seçme iradesi yokken insanların ayrışması akıl karı değildir ki ta ilk zamanlardan günümüze bu maalesef böyle olagelmiştir. Yazının başındaki aşure örneği ve tarifi de bu olguya dikkat çekmek içindir.

Birlikte yaşama kültürüne belki de Aşure örneğinden daha güzel bir örnek verilemez. Bizler de rengimiz, cinsimiz, ırkımız farklı olan kendi özümüzde ve iç ahengimizde özel olarak yaratılmış varlıklarız. Ancak bu yaratılış gayesindeki sır gereği birlikte yaşamak zorunda olduğumuzdan, bu birlikteliğin sınavını hep birlikte kazanmak zorundayız. Nasıl ki Aşure’nin malzemeleri kendi içinde farklı kaplarda ahengi tutana kadar pişiyor ve sahibi ona o kadar, diyor sonra hepsini karıştırarak ayrı ayrı tatla birlikte bir beraberlik lezzeti sunuyor ise bizler de kendi özelimizde ve içimizde ahenkli bir şekilde değerli olmakla birlikte bir, bütün olmaz isek, diğer insanlara karışmaz isek, herhangi bir değerimiz kalmaz. Bugün toplumlardaki ayrışma, bu kültürün yeteri kadar oluşmamasından kaynaklanmaktadır. Bu kültürün ise oluşmaması için kötülük taraftarları tarafından toplumlara kin, nefret, fitne tohumları ekilmekte ve bu ayrışma yoluyla kazanç sağlamaktadırlar. Ancak bu oyuna gelmemek için insanların ve toplumların tek tek ve toplumca yine yazının özünde belirtildiği gibi beraber yaşamayı öğrenmesi gerekmektedir. İnsanlar kendinden olmayana ve kendi düşüncesini paylaşmayana saygı göstermediği müddetçe insan olma erdemine ulaşamaz. Peygamber Efendimiz (s.a.v) bir hadisinde “Kolaylaştırın, zorlaştırmayın. Müjdeleyin, nefret ettirmeyin. Uyuşun, ihtilafa düşmeyin. İnsanlara yumuşak davranın, şiddet göstermeyin.” Derken tam da bu kültüre temas etmekte ve yeryüzünde bozgunculuğun, fitnenin oluşmaması için bizlere nasihat etmektedir.

Aşure gibi olmak dileğiyle...

BİR ADAM GİBİ KOKMAK

Cennetin kokusu gideli çok oldu

Anne kokusunaysa hala hasretim

Gençliğin vehmi hep hatırımda

Adamlık istidadı artık çok yakın

Adam olmak istidadı nedir ki

Bir tek saçların ağarması olmasa gerek

Veyahut şakakların kırışması

Adamlığın bir belirtisi de kokusudur misal

Bir adam gibi kokmak nedir ki

Geçmişten kopmak mı?

Yoksa çocukluktan, gençlikten feragat mi?

Belki de bunların hepsi veya hiçbiri

Adam olmak adam gibi kokmayla olur

Ürkütücü olan da budur

Sadece aynalar söylemez adam olduğunu

Burun da görür ve duyar kokunu

Ben bugün ilk defa adam oldum

Ya da bir adam gibi koktum

Bir lise talebesinin kokusunda

Kendi kokumdan korktum

BİLMEK

‘Seni’ bilen hiçbir şey bilmese ne olur

Ya ‘seni’ bilmeyen her şeyi bilse ne olur

Kendinden geçmeyen ne bilir kendini

Ya kendini geçmeyen nasıl bilir ‘seni’

Davası olmayan ne bekler yoldan

Ya yola çıkmayan ne anlar davadan

Yol açık, yola çık,  kendinden çık amma ‘O’ndan çıkma

Her şeyi unut, kendi kendiliğini unut amma ‘Hakk’ı unutma.

BEKLEDİM

Hazan yaprakları çaresiz düşerken

Güneş belli belirsiz kendini saklarken

Yaz gülleri istemsiz solarken

Bekledim...

Geç gelen yağmurun sesi kulaklarımda çınlarken

Sessiz bir rüzgâr dört bir yana O’nun nefesini dağıtırken

Sedeften pencereme yansıyan sokak lambaları şakaklarımı yakarken

Bekledim...

Umut ile umutsuzluk arasında şeytan zerrelerimde top oynarken

İncecik bedenlerden sökülen deri gömlekler kaskatı beni sararken

Sevgi ikliminde rahmet döküntüleri günahları örterken

Bekledim...